غول‌های خفته زمین و مردم بینوا / پیشینه زلزله‌های زرند در ۵۰ سال گذشته

مطالب زیر (به جز پیشینه زلزله‌های زرند) صرفاً جهت هشدار به مسئولان (وقت) شهرستان و استان و آگاهی همشهریان عزیز و بزرگوار زرند به منظور توجه و دقت بیشتر در استحکام ساخت و سازها و انجام تدابیر پیش‌گیرانه در بروز حوادث احتمالی و کاهش صدمه و آسیب اهالی تهیه و به تعبیری، اقدامات سازنده و موثر (علاج واقعه قبل از وقوع) تقدیم می شود.

صدای زرند؛ مهدی سهرابی زرندی (محقق و نویسنده):‌ تحلیل اینجانب، براساس آمار، حدس و گمان و به نوعی (فرضیه) است نه پیش‌بینی. در مجموع جنبه علمی ندارد (البته لازم است نکات کلیدی موارد ذیل را کارشناسان محترم زمین‌شناسی کشور مورد بررسی قرار دهند و مردم را در جریان بگذارند).
آن چه مسلم است، زلزله امری طبیعی، غیرپیش‌بینی و مخرب است.

زرند از قرن‌های بسیار دور (احتمالا به لحاظ معادن سرب، مس، طلا، زغال سنگ، سنگ آهن و حتی گوگرد) زلزله‌خیز بوده است. شهر زرند در طول تاریخ چندین بار به علل مختلف (حمله ازبکان و غزها در قرن هفتم، زلزله و سیل) چندین بار تخریب و مجدداً بازسازی شده است. نبودن تجهیزات و امکانات در قدیم زلزله‌های یک قرن پیش را جایی ثبت نکرده است. شاید روند زلزله‌های نیم قرن اخیر ما را به یقین و باور برساند که شهری که در آن زندگی می‌کنیم زلزله‌خیز است و باید ضمن رعایت نکات ایمنی و استحکام بناها، با این پدیده (همانند ژاپن) به راحتی کنار بیاییم.

ـ هشتم اردیبهشت ۱۳۴۰: زلزله‌ای نسبتاً شدید زرند را لرزاند. مرکز آن در روستای گورچوییه (حدود ۲۷ کیلومتری جنوب غربی زرند) بود. روستا را به کلی تخریب و مردم را آواره کرد.

ـ بیستم آذر ۱۳۵۶: ساعت ۳:۳۴ بامداد (روز تاسوعا) زلزله‌ای با قدرت ۶.۲ درجه ریشتر زرند را به لرزه درآورد. در این زلزله ۶۶۰ تن در سه روستای شرق زرند کشته و عده‌ای مجروح و بی‌خانمان شدند. (نکته کلیدی اول): از سال ۴۰ تا ۵۶ ـ ۱۶ سال گذشت)

ـ بیست و ششم شهریور ۱۳۵۷: ساعت ۱۹:۳۰ زلزله‌ای به قدرت هفت ریشتر طبس را لرزاند. لرزه‌های آن تا مشهد، تهران و شهرهای شمالی کشور احساس شد. تعداد ۱۶ هزار نفر جان خود را از دست دادند.

اردیبهشت ۱۳۷۶: ساعت ۱۱:۳۰ صبح زلزله‌ای با قدرت ۷.۱ ریشتر جنوب استان خراسان را لرزاند. حدود ۲۰۰۰ نفر کشته و بیش از ۲۰۰ روستا با خاک یکسان شد. این زلزله که در کرمان ۵.۳ درجه ثبت شد، زرند را لرزاند.

پنجم دی ۱۳۸۲: ساعت ۵:۲۸ بامداد زلزله‌ای با قدرت ۶.۳ ریشتر شهر بم را به لرزه درآورد. به روایتی ۴۰ هزار و به روایتی ۳۵ هزار نفر از هم استانی‌های عزیزمان کشته شدند. زلزله بم کاملا در زرند احساس شد.

چهارم اسفند ۱۳۸۳: (۱۴ ماه بعد از زلزله بم) ساعت ۵:۵۵ دقیقه بامداد، زمین لرزه‌ای با قدرت ۶.۲ ریشتر زرند را به لرزه درآورد. تعداد ۶۱۳ نفر جان خود را از دست دادند و ۱۴۱۲ نفر مجروح و چندین روستا ویران گردید. (نکته کلیدی دوم): آیا زلزله بم باعث تحریک گسل کوه‌بنان شد که ۱۴ ماه بعد زرند زلزله شد؟

بیست و نهم، مهر، ۱۳۹۵: ساعت ۱۸:۴۰ دقیقه عصر پنج‌شنبه زلزله‌ای از یک گسل جدید ناشناخته (به غیر از ۱۸ گسل شناسایی شده) که مرکزش خود شهر زرند بود، با قدرت ۴.۸ ریشتر زرند را به لرزه درآورد. مردم با پس‌لرزه‌های کمتر احساس آرامش کردند. ناگهان (۹ روز بعد) زلزله ۴.۷ ریشتری نه تنها مردم را بلکه مسئولان شهرستان و استان را به وحشت انداخت. تا آنجا که با اعلام وضعیت قرمز و حالت بحرانی در زرند نیروهای امداد هلال احمر کرمان را در زرند گسیل دادند. (نکته کلیدی سوم): ۱۲ سال از زلزله بالای ۶ ریشتر گسل کوه‌بنان می‌گذرد آیا فکر نمی‌کنید وقت لغزش و بروز مهیب آن فرا رسیده باشد؟ مضافاً به این مهمان ناخوانده (گسل جدید، بهتر بگویم بمب، هم زیر پای هفتاد هزار نفر از مردم این سرزمین است و هر آن احتمال بروز زلزله خواهد بود).

ختم کلام، مسئولان محترم (دولت تدبیر و امید) خودشان هم خوب می‌دانند زلزله می‌آید. در این فصل سرما چادر (چه امانی با گرو گذاشتن کارت ملی اهالی باشد و چه مجانی) دردی را برای مردم زرند دوا نمی‌کند. اگر واقعاً دلتان برای مردم انقلابی و مومن زرند می‌سوزد، به منظور کاهش تلفات و صدمات احتمالی لااقل ۱۰ میلیون وام با سود کم (۷ تا ۱۰ درصد) برای تهیه کانکس و اتاق امن (داخل ساختمان) به مردم نجیب زرند بدهید.

آقایان مسئول، خوب می‌دانید ۷۵ درصد خانه‌ها ماسه آهکی (ماسه خاکی) و در اثر زلزله‌های پی در پی ۸۳ و ۹۵ زرند آسیب دیده‌اند، با زلزله ۴ ریشتری ۱۵ ثانیه‌ای فرو می‌ریزند. آنچه که تجربه ثابت کرده است تلفات جانی در اثر زلزله‌های زرند نصیب قشرهای متوسط و کم درآمد بوده است چون کسانی که دارای تمکن مالی مطلوب هستند نه تنها در خانه‌های خود چندین کانکس دارند، بلکه به جای اتاق امن ساختمان امن دارند، در نتیجه این قشر کمتر آسیب جانی خواهند دید و تنها قشری که دچار لطمات و صدمات خواهد شد قشر متوسط و کم درآمد شهرستان زرند است.

شما را به خدا قسم می‌دهم نگذارید اتفاق سال ۸۲ بم در زرند تکرار شود. این یک هشدار بود. با این اوضاع خدایا خودت حافظ این مملکت به خصوص شهر زرند که هفتاد هزار نفر بر روی بمب ساعتی زندگی می‌کنند باش.

والسلام – مهدی سهرابی زرندی (داخل چادر ساعت ۵:۲۰ بامداد ۱۷/۸/۱۳۹۵ ـ اقتباس (پیشینه ها) مجموعه تاریخی از زراوند تا زرند تالیف شادروان حسن سهرابی زرندی)

منبع: روزنامه کرمان امروز ۳ آذر ۱۳۹۵