تولید گوجه فرنگی روی پایه سیب زمینی

افزایش بهره وری در واحد سطح گلخانه و زمین های کشاورزی با افزایش هزینه هایی که به وجود می آید از اهمیت بالایی برخوردار است تا با کاهش هزینه های جاری، کشاورزان از سود بیشتری برخوردار شوند.

صدای زرند: امروزه روش هایی در همین راستا در حال پیشرفت می باشد که بعضی از این روش ها به مرحله تجاری رسیده است و برخی در مرحله تحقیق و آزمایش می باشند. یکی از علوم جدید، کشت همزمان چند محصول در یک گلخانه که نمونه جالب آن پیوند گیاه گوجه فرنگی بر روی گیاه سیب زمینی می باشد که باعث تولید دو محصول با ارزش از یک بوته می شود.

در این گیاه، گوجه فرنگی از قسمت بالای گیاه و سیب زمینی از قسمت زیر خاک تولید می شود که منجر به کاهش هزینه های کشت نسبت به میزان محصول می شود.

در حقیقت هدف از این کار استفاده بهینه از فضا برای رشد در هر دو گیاه است. به این ترتیب نه تنها در فضایی که به رشد گیاه اختصاص داده می شود صرفه جویی خواهد شد، بلکه گیاه گوجه فرنگی می تواند حتی در جایی که امکان رشد این گیاه وجود ندارد نیز رشد خوبی داشته باشد.

علاوه بر این، رشد همزمان این دو گیاه در کنار هم طعم هر دو میوه را تحت تأثیر قرار می دهد. این گیاه TomTato نامیده می شود. با آنکه این گیاه نتیجه مهندسی ژنتیک نیست، ولی معجزه باغبانی آن که همانا هنر و علم می باشد کاملاً مشهود است.

علی رغم اینکه هر دو از یک خانواده به نام سولاناسه می باشند اما انتخاب نوع پیوند و عملیات پیوند یک کار سخت و دشوار است. و با توجه به اینکه شرایط محیطی تولید غده سیب زمینی با تولید گوجه فرنگی متفاوت می باشد و کنترل همزمان چند عامل برای تولید دو محصول بر روی یک گیاه امری بسیار مشکل می باشد، لذا تولید این گیاه در نوع خود منحصر به فرد و جالب توجه می باشد.

هر چند گزارشاتی مبنی بر تولید این گیاه هم در خارج از کشور و هم در داخل کشور عزیزمان ایران وجود دارد اما شرکت انگلیسی تولید بذر تامپسون و مورگان اعلام کرد نخستین بار توانسته که رقم دورگه سیب زمینی و گوجه فرنگی را به طور تجاری تولید کند.

بر همین اساس آزمایشی با هدف پیوند گیاه گوجه فرنگی بر گیاه سیب زمینی در گلخانه هیدروپونیک گروه علوم باغبانی دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان توسط دکتر حمیدرضا روستا (عضو هیات علمی گروه باغبانی ای دانشگاه) و مهندس واحد باقری (دانشجوی دکتری گروه علوم باغبانی این دانشگاه) اجرا گردید. پیوندک گوجه فرنگی که در این پیوند مورد استفاده قرار گرفت رقم Red Stone و سیب زمینی مورد استفاده در این نوع پیوند رقم Murfuna بود.

پس از تهیه بستر کشت، که مخلوطی از پرلایت و کوکوپیت بود ۴ عدد بذر گوجه فرنگی به همراه مینی تیوبر غده سیب زمینی داخل گلدانهای یونولیتی ۴ لیتری کشت شدند. پس از گذشت ۲ ماه و آماده شدن گیاهان برای عملیات پیوند، تیم اجرایی با کمک یک پروسه پیوند مجاورتی و بعد از آموزش های لازم عملیات پیوند زنی را انجام دادند.

بهبود کیفیت محصول، افزایش تولید و صرف جویی در مصرف آب را می توان از جمله ویژگی‌های استفاه از این نوع پیوند عنوان کرد. گیاهان پیوندی روزانه در دونوبت هر نوبت به میزان ۱۵۰ سی سی با محلول غذایی هوگلند تغییر یافته تا زمان برداشت تغذیه شدند. پس از اطمینان از گیرایی پیوند و بعد از ۳ هفته، قسمت بالای پیوند گیاه سیب زمینی و قسمت پایین پیوند در گیاه گوجه فرنگی قطع گردید.

با گذشت حدود ۱.۵ ماه گل های گوجه فرنگی تشکیل گردید و همزمان نیز غده های سیب زمینی شروع به نمو کردند. گیاهان در پایان آزمایش برداشت و هم اکنون تجزیه های آزمایشگاهی در حال انجام می باشد.

واحد باقری در این باره می گوید: هرچند این آزمایش در مراحل اولیه خود می باشد اما امید است که در آینده ای نزدیک بتوان از تکنیک های مختلف پیوند زنی و همچنین نتایج حاصل از مرحله اول به اهداف مهمتری در این زمینه دست پیدا کنیم.

انتهای پیام/